.
نویسنده: مهندس مهدی صمدانی
بهروز رسانی: بهمن ۱۳۹۸
.
در این مقاله میخوانیم:
نقل و انتقال بیمار که کاری خطرآفرین است، اگر با تکنیک درست و ایمن انجام شود، بیمار و مراقبت کننده کمتر در معرض آسیب دیدن قرار میگیرند. به راهکارهای زیر توجه کنید:
- انتقال بیمار از تخت به صندلیچرخدار
- انتقال از صندلیچرخدار به مبل
- انتقال از صندلیچرخدار به داخل اتومبیل
- وسایل نقل و انتقال بیمار
نقل و انتقال بیمار-راهکارها
در مقاله نقل و انتقال بیمار – آشنا سازی مراقبت کننده، در باره خطرات احتمالی برای مراقبت کننده و بیمار هنگام جابهجا کردن بیمار، روش صحیح بلند کردن بار که در مورد بیمار هم صادق است، گزینش صندلی چرخدار مناسب، و نحوه استفاده درست از آن پرداختیم. در این مقاله، به راهکارهای انجام درست و ایمن جابهجا کردن بیمار در موارد مختلف میپردازیم (۱۴۹)، (۱۵۰)، (۱۵۲)، (۱۵۶).
.
انتقال بیمار از تخت به صندلی چرخدار
به عمل انتقال فکر کنید و اگر بههر دلیل آنرا خارج از توان خود میبینید، از دیگران کمک بگیرید. هنگام انجام کار، هر قدم را با لحنی آرام و شمرده به بیمار آگاهی دهید، حتی اگر او توان حرفزدن را از دست داده باشد(۱۴۸)، (۱۴۷).
- فرشهای کوچک و لغزنده و وسایل دستوپاگیر مانند میز کنارمبل، اسباب بازیها، سیم رابط، وغیره را از سر راه بردارید.
- صندلی چرخدار را نزدیک تخت بیاورید و با زاویه ۴۵ درجه در کنار تخت قرار دهید. ترمزهای صندلی چرخدار را بیندازید و اهرمهای جای پا را خارج کنید یا کاملاً به کنار صندلی چرخدار بچرخانید که دستوپاگیر نباشند.
- اگر بیمار خوابیده است، پشت تخت بیمار را تا حدود زاویه ۴۵ درجه بالا بیاورید و ارتفاع تخت را طوری تنظیم کنید که ارتفاع آن کمی پایین تر از کمرتان باشد. یک دست را زیر پشت و گردن بیمار قرار دهید و دست دیگر را زیر زانوهای بیمار بگذارید. زانوهای خود را خم کنید و کمر خود را راست نگهدارید. حالا با شماره یک، دو، سه، بیمار را روی باسن او بچرخانید بهطوریکه پاها روی زمین قرار گیرند و بیمار بهحالت نشسته روی لبه تخت قرار گیرد.
- ارتفاع تخت را طوری تنظیم کنید که کف پای بیمار پس از نشستن روی لبه تخت، روی زمین باشد. نزدیک بیمار بایستید. زانوی بیمار را که از صندلی چرخدار دورتر است وسط دو زانوی خود قرار دهید به طوری که از انحراف آن بهچپ یا راست جلوگیری شود. میتوانید برای تعادل بیشتر، یک پای خود را عقبتر بگذارید.
- دو دست خود را دور پشت بیمار حلقه کنید. زانوها را خم کنید و مرکز ثقل خود را تا حد امکان پایین بیاورید. کمر و ستون فقرات را راست نگهدارید. پنجههای دست خود را پشت کمر بیمار بههم قفل کنید (شکل شماره۱). میتوانید کمربند ایمنی را به صورت آزاد دور پشت بیمار بیندازید و به جای قفل کردن دستها دور پشت او، دو طرف کمربند را بگیرید.
شکل ۱: روشِ درستِ بلند کردن بیمار
.
- در بلند کردن بیمار، بایستی با بازکردن به آرامی زانوها، و با شمارش یک، دو، سه، بیمار را بایستانید. کار اصلی را زانوها انجام میدهند نه کمر شما.
- پای خود را بین دو پای بیمار قرار دهید. وزن بیمار را روی پایی که بین دو زانوی شماست منتقل کنید و با پای خود بهآرامی پای دیگر او را بهسمت صندلی چرخدار سُر دهید.
- ممکن است لازم باشد این عمل پابهپا کردن را چند مرتبه تکرار کنید تا باسن بیمار درست روبهروی صندلی چرخدار قرار بگیرد و پشت زانوهای او با تشک صندلی چرخدار درتماس باشد. کمر خود را راست نگهدارید و با خم کردن زانوهای خود، بیمار را به آرامی روی صندلی چرخدار بنشانید. درصورتیکه بیمار توان درک راهنمایی شما را دارد از او بخواهید دو دست خود را روی دستههای صندلی چرخدار قرار داده و در انتقال خود به شما کمک کند.
- زیرپاییهای صندلی چرخدار را در محل خود قرار دهید و پاهای بیمار را روی آنها قرار دهید. ترمزها را خلاص کنید و صندلی چرخدار را حرکت دهید.
- دقت کنید که بیمار ممکن است غیر ارادی روی صندلی چرخدار به سمت جلو حرکت کند و در غیاب شما از صندلی چرخدار سقوط کند. بهتراست صندلی چرخدار را به کمربند ایمنی مجهز کنید.
انتقال از صندلی چرخدار به مبل
- مبلی را انتخاب کنید که سنگین باشد یا پشت به دیوار قرار داشته باشد که در زمان انتقال، حرکت نکند. در غیراینصورت خطر افتادن بیمار بسیار زیاد است.
- تشک مبل بایستی از ابر سفت و ارتفاع مبل باید بهاندازهای باشد که بتوانید بیمار را بهآسانی توی مبل قرار دهید یا از مبل بلند کنید. مبلهای با ارتفاع کم یا با تشکهای نرم، قراردادن و بلندکردن بیمار را مشکل میکند و فشار زیادی بهکمر مراقبت کننده وارد میکند.
- صندلی چرخدار را بهکنار مبل هدایت کنید بهطوریکه با مبل زاویه ۴۵ درجه درست کند. صندلی چرخدار را قفل کنید و اهرمهای جای پای آن را بردارید یا کاملاً بهکنار صندلی چرخدار بچرخانید که دستوپاگیر نباشد.
- مراحل گذاشتن بیمار در مبل و یا بلندکردن او و انتقال به صندلی چرخدار شبیه مراحل انتقال از تخت به صندلی چرخدار است.
انتقال از صندلی چرخدار به داخل اتومبیل
برای ملاقات با پزشک، رفتن بهپارک و دیدار فامیل و دوستان، نیاز دارید بیمار را بهاتومبیل منتقل کنید. براساس توصیههای ایمن سازی منزل، شما منزل خود را به سطوح شیبدار مجهز کردهاید و در نتیجه نقل و انتقال بیمار با صندلی چرخدار بهخارج از منزل بهآسانی انجام پذیر است. مقاله ایمن سازی منزل ۲- پلکان و سطوح غیرهمسطح را مطالعه نمایید.
- شما میتوانید با کمک جوشکار و تراشکار ورزیده، پایه صندلی جلوی اتومبیل خود را طوری طراحی کرده و تغییر دهید که بتوانید صندلی را بچرخانید و به صورت کشویی از اتومبیل خارج کنید(شکل ۲). ممکن است نیاز داشته باشید از صندلی کوچکتری برای این کار استفاده کنید.
شکل۲- صندلی اتومبیل که برای استفاده بیمار طراحی شده است
.
- در اتومبیل را باز کنید و صندلی را از اتومبیل بیرون بیاورید. درصورتیکه صندلی اتومبیل را بهاین طریق تجهیز نکرده باشید انتقال بیمار کمی مشکلتر ولی قابل انجام است.
- صندلی چرخدار را در کنار اتومبیل در زاویه ۴۵ درجه قرار دهید. اهرمهای جای پاها را خارج کرده یا بهکنار هدایت کنید که دستوپاگیر نباشند. ترمزهای صندلی چرخدار را بیندازید.
- مطابق دستورالعمل انتقال بیمار از تخت به صندلی چرخدار، بیمار را از روی صندلی چرخدار بلند کنید و روی صندلی اتومبیل قرار دهید.
- کمر خود را راست نگهدارید و زانوها را خم کنید. یک دست خود را زیر زانوی چپ بیمار قرار دهید و بهآرامی آنرا داخل اتومبیل بیاورید. سپس پای راست را بههمینطریق بهداخل انتقال دهید. با دست دیگر از افتادن بیمار بهپشت جلوگیری کنید.
- بیمار را بهآرامی بچرخانید و پشت او را بر پشتی صندلی اتومبیل تکیه دهید. سپس در صورت نیاز پاهای او را در وضعیت مناسب و رو بهجلو قرار دهید. بستن کمربند ایمنی بیمار را فراموش نکنید.
- برای آسانتر کردن چرخش بیمار روی صندلی اتومبیل، تشکچههایی در فروشگاههای کالای پزشکی وجود دارد که لایه رویی آن از لایه زیری جدا است و در مرکز، هر دو لایه بهچرخی وصل هستند که حول محور مرکزی میتوانند بچرخند.(شکل ۳)
.
شکل ۳ – استفاده از تشک چرخان
.
وسایل نقل و انتقال بیمار
- درصورتیکه وزن بیمار زیاد باشد و شما توان جابهجا کردن او را نداشته باشید، میتوانید از بالابرهای دستی یا برقی استفاده کنید.(شکل۴)
شکل ۴- بالا بر بیمار
.
- برای انتقال بیمار از زیراندازهای ستبری که برای این کار درست شدهاند، استفاده کنید. بیمار را روی پهلو بخوابانید و زیرانداز را که تا نصف لوله کرده اید زیر باسن و پهلوی او قرار دهید سپس او را بهپهلوی دیگر بغلطانید و طرف دیگر زیرانداز را صاف کنید. (شکل ۵)
.
شکل ۵- قرار دادن زیر انداز بیمار
.
- چنگکهای بالابر را در سوراخهای تعبیه شده زیرانداز بیندازید و با کمک پمپ دستی یا برقی، بیمار را بلند کنید. بهتر است موقع بلند کردن و جابهجا کردن بیمار با این دستگاه مراقبت کننده دومی را بهکمک بطلبید. یک نفر مدیریت پمپ و راهبری بالابر را برعهده دارد و دیگری مراقبت از بیمار و جلوگیری از نوسان شدید و چرخش او را مدیریت میکند. (شکل ۶)
.
شکل ۶- جابجایی بیمار با بالابر
.
- بالابر را به سمت صندلی چرخدار یا مبل هدایت کنید و بیمار را با زیرانداز در آن قرار دهید. بلند کردن او و انتقال به تخت نیز به کمک همین زیرانداز انجام میشود.
- برای انتقال بیمار به توالت فرنگی میتوانید از زیراندازهای مخصوص که در وسط آنها سوراخ بزرگی تعبیه شده است استفاده کنید. (شکل ۷)
.
شکل ۷- زیر انداز مخصوص توالت بردن بیمار
.
.
سایر مقالات و مطالب مرتبط
برای اطلاع بیشتر در باره نقل و انتقال ایمن بیمار، مقالههای زیر را مطالعه کرده و کلیپها را ببینید:
- آموزش انتقال بیمار از ویلچر به تخت
- انتقال بیمار از تخت به ویلچر
- انتقال بیمار از ویلچر به اتومبیل
- انتقال بیمار از اتومبیل به ویلچر
- نشاندن بیمار روی صندلی
- طراحی و ساخت صندلی اتومبیل برای بیمار فرسایش مغز
- مقاله نقل و انتقال بیمار – آشنا سازی مراقبت کننده
مطالب این مقاله جایگزین مشاوره شخصی و خصوصی خواننده با اشخاص ذیصلاح و متخصص در رشته حرفه ای ایشان از جمله پزشکان، روانشناسان، حقوقدانان، و سایر حرف مربوطه نیست. توصیه میشود همواره، برای هر مورد بخصوص که با ان روبرو هستید، با متخصص مربوطه مشورت نمایید.
.
مراجع و منابع
- elearning.loyno.edu; (n.d.), Proper patient lifting techniques for nurses, retrieved Jan 2017, from http://elearning.loyno.edu/rn-bsn/resource/proper-patient-lifting-techniques-for-nurses
- medlineplus.gov; (n.d.), Patient transfer from bed to wheelchair, retrieved Jan 2017, from https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000428.htm
- webmd.com; (n.d.), Proper lifting techniques, retrieved Jan 2017, from
http://www.webmd.com/back-pain/proper-lifting-technique
- ideasforot.com; (n.d.), Patient transfer, retrieved Jan 2017, from
http://www.ideasforot.com/?page_id=184
- orthoinfo.aaos.org; (n.d.), Transfer techniques, retrieved ةan 2017, from http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00096
- sciedu.ca; (2013), Moving and handling of people with dementia, retrieved Jan 2017, from http://www.sciedu.ca/journal/index.php/jnep/article/viewFile/1191/952