.
.
.
در این مقاله میخوانیم:
- افسردگی چیست؟
- علائم افسردگی
- تشخیص و مداوای افسردگی
- سازشگری با افسردگی
نویسنده: مهندس مهدی صمدانی
بهروز رسانی: خرداد ۱۳۹۹
.
.
احمد از گوشه گیر شدن پدربزرگ به شدت نگران بود. پدربزرگ دیگر تمایلی به خروج از منزل، خرید روزانه، و ملاقات با فامیل نداشت. اشتهای او کم شده و کاهش وزن او طی چند ماه گذشته کاملاً به چشم میخورد. مدتی بود که از مرگ و ناامیدی حرف میزد و با کوچکترین اتفاقی اشکهایش سرازیر میشد، چیزی که هرگز در سالهای گذشته اتفاق نیفتاده بود. .
.
.
افسردگی چیست؟
افسردگی یکی از عوارض شایع بیماران دمانس در اوایل سیر شروع بیماری است. بیمار کمابیش از مشکلاتی که با آن روبروست آگاهی دارد. او از بهخاطر آوردن نام بسیاری از همکاران و دوستان خود ناتوان است. او درک میکند که بهتدریج توان فکری، قدرت حافظه، و اراده تصمیمگیری خود را از دست میدهد. اوکه تا چندی قبل مشاور و حلال مشکلات خانواده بود، حال نگران است که خود تبدیل به بزرگترین مشکل خانواده شود. راهحلهای دارویی، سازشگری موثر مراقبت کننده، و تغییرات محیطی مناسب، میتوانند این عارضه را برطرف کنند و کمک بزرگی به بهبود کیفیت زندگی بیماران بکنند.
.
.
علائم افسردگی
افسردگی بیماری است و باید مداوا شود. علائم افسردگی متنوع هستند و وجود این علائم و شدت و ضعف آنها در تمام بیماران دمانس یکسان نیست. مهمترین این علائم عبارتند از:
- احساس یأس مداوم و بدبینی
- احساس گناه، بی ارزشی، درماندگی
- کجخلقی و بیقراری
- از دست رفتن علاقه به کارها و سرگرمیهای مورد پسند و روزمره قبلی
- احساس خستگی و کمبود انرژی
- اختلال در تمرکز و ناتوانی در یادآوری جزئیات
- درماندگی از تصمیم گیریهای معمولی روزانه
- تغییر در اشتها و درنتیجه اضافه شدن یا کاهش وزن
- تفکرات بیپایه دزدی و یا بیوفایی در باره افراد خانواده
- داشتن افکار خودکشی، یا اقدام به خودکشی
.
.
تشخیص و مداوای افسردگی
اولین توصیه برای تشخیص درست و مداوای افسردگی، مراجعه به پزشک است. وی با گرفتن شرح حال، معاینه بالینی و بررسی سوابق بیماری، انجام آزمونهای روانشناختی، بررسی لیست دارویی بیمار، و درنظر گرفتن سایر عوامل، نسبت به تشخیص و مداخله درمانی مناسب برای بیمار تصمیم میگیرد. افسردگی اگر به موقع تشخیص داده شود میتواند به صورت موُثر درمان شود.
.
.
سازشگری مراقبین با افسردگی
مراقبت از این بیماران، به انرژی زیاد و حوصله بی پایان نیاز دارد. مراقبت کننده باید باور داشته باشد که بیمار دچار تنبلی نشده و این از علائم بیماری اوست. مراقبت کننده باید بداند که با تحت فشار گذاشتن بیمار هرگز نمیتواند افسردگی او را برطرف کند. با کم شدن توان قضاوت بیمار، استفاده از دلایل منطقی برای رفع افسردگی او بیفایده است. از توصیههای زیر برای بهبود بیمار کمک بگیرید:
- برنامه کار روزانه را بر پایه یک روال منظم و تکراری قابل پیشبینی، پایه گزاری کنید. برای مثال، وعدههای غذایی و دارویی، زمان رفتن به رختخواب و بیدار شدن، پیاده روی، و غیره را در ساعات معین انجام دهید.
- کارهای نیازمند انرژی بیشتر، مانند پیاده روی و استحمام را، به اوایل روز یا هر زمانی که بیمار همکاری بیشتری با شما دارد موکول کنید.
- از ترفندهای آرامشبخش و آسان استفاده کنید، مانند پیادهروی در پارک، باغبانی سبک، موسیقی و رقص، نقاشی، ماساژ دستها و پاها، و یا هر کار دیگری که فکر بیمار را به امور سازنده زندگی وادارد.
- لیستی از مکانها یا افرادی که بیمار در مجاورت با آنها احساس بهتری دارد تهیه کنید و سعی نمایید آنها را در برنامههای روزانه یا هفتگی بیمار بگنجانید.
- در رفتار خود دقت کنید. با صدای آرام و دور از هیجان صحبت کنید. آرامش شما برای بیمار اطمینان بخش است و اضطراب و صدای بلند شما، بیمار را به انزوا و دوری از اجتماع سوق میدهد.
- دلتنگی بیمار را تأیید کنید و به او امیدواری بدهید که به زودی بهبود پیدا خواهد کرد.
- راههای تشویق بیمار را به کارهای ساده منزل پیدا کنید و از او در انجام آنها کمک بگیرید. این احساس را در بیمار تقویت کنید که او عضو مفید و قابل احترام خانواده است.
- با ایجاد فضایی آرام و دلگرم کننده، تهیه غذای مورد علاقه بیمار، و ایجاد احساس صمیمیت، زمینهی انجام فعالیتهای مورد پسند او را فراهم کنید.
- به او اطمینان دهید که هرگز او را ترک نخواهید کرد.
- از جملات دل سوزانه وبیانگر یکدلی استفاده کنید. میتوانید بگویید:
- “دوستت دارم”. “برام مهم هستی”. “هیچوقت تنهات نمیگذارم”.
- “به حرفات گوش میکنم ولی تصور عمق مشکلت برام غیرممکنه”.
- “هیچی نگو. فقط دست منو بگیر تودستت و به گریه من گوش کن”.
- مشکل بیمار را کوچک جلوه ندهید. او را بهخاطر بیماری افسردگی سرزنش نکنید و از تشویق کردنهای غیر عملی پرهیز نمایید. هرگز نگویید:
- “ناله و شکایت را بس کن”.
- “تو واقعاً به درد نخور هستی”.
- “اگر این احساس را دوست نداری، عوضش کن”.
- “از جات بلند شو و کاری بکن”.
.
مراجع و منابع
28. مهري آدرياني مريم*, م.ن.ن., شرف الدين زاده ناصر, رابطه افسردگي و استرس با کيفيت زندگي بيماران آلزايمر. روان شناسي اجتماعي (يافته هاي نو در روان شناسي), 1392. دوره 8 ( شماره 27): p. از صفحه 43 تا صفحه 54
- Alzheimer’s Association; (n.d.), Dementia and Depression, retrieved March 2015, from http://www.alz.org/care/alzheimers-dementia-depression.asp
. 75 انجمن آلزایمر ایران؛ (n.d. )، افسردگی، دریافت شده در تاریخ مرداد ۱۳۹۵ از وبسایت
http://iranalz.ir/2016/02/13/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C/
- caregiverslibrary.org; (n.d.), Symptoms of depression, retrieved December 2015, from
مطالب این مقاله جایگزین مشاوره شخصی و خصوصی خواننده با اشخاص ذیصلاح و متخصص در رشته های حرفه ای آنها از جمله پزشکان، روانشناسان، حقوقدانان، و سایر حرف مربوطه نیست. توصیه میشود همواره، برای هر مورد بخصوص که با ان روبرو هستید، با متخصص مربوطه مشورت نمایید