.
نویسنده: مهندس مهدی صمدانی
بهروز رسانی: خرداد ۱۳۹۹
…
در این مقاله میخوانیم:
- برنامهریزی مراقبت کردن از بیمار
- خانه سالمندان و احساسات خانواده
- چه زمانی گزینه خانه سالمندان مناسبتر است؟
- چگونه خانه سالمندان را ارزیابی کنیم؟
.
.
پدر بزرگ احمد ده سال است که به بیماری آلزهایمر دچار شده است. هم اکنون در نتیجه پیشروی بیماری، تعادل ندارد، حرف نمیزند، و زمینگیر شده است. نوه ارشد وی احمد، نگهداری از او را به عهده دارد ولی بار اصلی مراقبت کردن به دوش همسر احمد است. فرزندان احمد پیوسته از عدم توجه مادرشان به خود و تهیه نکردن غذاهای مورد علاقهشان شکایت دارند. یک روز همسر احمد در زمان انتقال پدر بزرگ از تختخواب به ویلچر، کمرش آسیب دید و وی را زمینگیر کرد. هیچ راهی برای مراقبت کردن از پدر بزرگ در منزل باقی نمانده بود.
.
برنامه ریزی مراقبت کردن از بیمار
مراقبت کردن از بیمار در مراحل اولیه بیماری معمولاً در منزل وی و بدون برنامهریزی و آتیهنگری انجام میشود چونکه بیمار به زندگی نسبتاً عادی خود، همراه با کمی مشکلات، ادامه میدهد. هنوز شاید همه در شوک اولیه روبرویی با مشکلی مانند آلزهایمر به سر میبرند، با این بیماری آشنایی کافی ندارند، و از سیر پیشروی آن بهخوبی آگاه نیستند.
با توجه به آشنایی بیمار با محیط منزل، همسایگان، مراکز خرید، وکوچهها و خیابانهای اطراف، منزل بیمار به عنوان محل نگهداری از وی بهترین و منطقیترین گزینه است. بیمار در منزل خود احساس امنیت و آرامش می کند و مراقبت کردن از وی در آنجا آسان تر است. ولی در نهایت، با گذشت زمان و پیشروی بیماری، ممکن است نیازهای بیمار، از امکانات منزل و توان کسانی که بار نگهداری وی را به دوش دارند، تجاوز کند. در این مرحله است که گزینه خانه سالمندان مورد بررسی قرار میگیرد.
خانه سالمندان و احساسات خانواده
در فرهنگ ما تصمیم به انتقال عزیزمان به خانه سالمندان با بار منفی همراه است. آیا امکانات و سرویسهای خانه سالمندان برای بیمار مناسبتر از مراقبتکردن در منزل است؟ آیا اصولاً امکان مراقبت به بهترین نحو برای عزیزمان در منزل وجود دارد؟ بدون توجه به جواب اینگونه سوالها، اکثر تصمیمگیران، با خانه سالمندان مخالفند. لازم است اولویت اصلی در این تصمیمگیری، آسایش و راحتی بیمار، امکان برآوردن نیازهای او در سطح مطلوب، و با رعایت شخصیت وی باشد. فراموش نکنید که راهی طولانی در پیش دارید و نیازهای بیمار، از نظر کمی و کیفی، پیوسته رو به افزایش خواهد بود.
.
چه زمانی گزینه خانه سالمندان بهتر است؟
ممکن است زمانی فرا برسد که بیمار به مراقبت بیشتری از آنچه که امکان آن در منزل وجود دارد نیاز پیدا کند. در دوران میانی، مراقبت ۲۴ ساعته از بیمار به منظور ایمن نگاه داشتن وی لازم است. با پیشروی بیماری، بیمار نیاز به مراقبت و پرستاری بیوقفه و تخصصیتری پیدا میکند.
درصورتیکه توان انجام کارهای مراقبتی و مدیریت آن در منزل از عهدهی بستگان نزدیک و نیروی کمکی برنیاید، راه چاره انتقال بیمار به خانهی سالمندان است. پرسشهای زیر میتواند راهنمای خوبی برای تصمیمگیری در این مورد باشد:
- آیا زندگی بیمار در منزل خودش برای وی ناامن شده است؟
- آیا سلامتی بیمار یا سلامت مراقبتکننده در معرض خطر است؟
- آیا نیازهای مراقبتی بیمار از توان شخصی و فیزیکی مراقبتکننده یا مراقبین خارج شده است؟
- آیا مراقبتکننده مجبور است در انجام وظایف زناشویی و تیمار فرزندان خود کوتاهی کند؟
- آیا محیط اجتماعی خانهی سالمندان برای بیمار مناسبتر از منزل است؟
انتقال به خانهی سالمندان معمولاً برای نزدیکان بیمار دردناک است و ممکن است که آنها احساس گناه کنند. افراد فامیل ممکن است احساس کنند که بیمارشان را ترک کردهاند یا در مراقبت کردن از وی کوتاهی کردهاند. این احساس گناه بیجا است چون شما با در نظر گرفتن نیازهای بیمار، احترام به حقوق وی، و برای ایجاد بهترین نحوهی مراقبت این تصمیم را گرفتهاید.
چگونه خانه سالمندان را ارزیابی کنیم؟
خانههای سالمندان در مورد خدماتی که ارایه میدهند، کیفیت انجام کار، نسبت بیمار به مراقبتکننده، فعالیتهای گروهی و تفریحی، نوع بیماری سالمندان ساکن، تغذیه، خدمات پزشکی، هزینه ماهیانه، و غیره یکسان نیستند. در تصمیمگیری، نکات زیر را رعایت کنید:
- درباره امکانات موجود خانهی سالمندان در شهر خودتان و شهرهای نزدیک، هزینهها، نوع خدمات ارایه شده، و کیفیت آنها تحقیق کنید. از خانههای سالمندان مورد نظر بازدید کنید و نحوهی انجام خدمات را از نزدیک ببینید. در فعالیتهای گروهی مانند نقاشی، موزیک، رقص، قصه خوانی و غیره شرکت کنید تا از مؤثر بودن و نحوه برگزاری آنها آگاه شوید.
- شماره تلفن و نشانی افرادی را که بیماری در خانههای سالمندان مورد نظر دارند یادداشت کنید و با آنها در مورد تجربه و رضایتشان از خدمات ارایه شده مشورت کنید. بهترین گزینه، خانهی سالمندانی است که خدمات مورد نظر شما را ارایه دهد، از کیفیت خدمات آن راضی باشید، هزینه ماهیانه آن با بودجه شما همآهنگ باشد، و نزدیک محل اقامت آن دسته از بستگان که مایل و راغب به سر زدن به بیمار هستند، باشد.
- کار مراقبت کردن با انتقال بیمار به خانه سالمندان پایان نمییابد. شما باید با دقت و هوشیاری بر نحوه انجام خدمات در خانهی سالمندان نظارت داشته باشید، در باره اقدامات مراقبتی و پزشکی بیمار خود اظهار نظر کنید، و پیوسته اطمینان حاصل کنید که حقوق وی کاملاً رعایت میشود.
- تجربه ثابت کرده است که بیمار معمولاً در محیط خانه سالمندان مناسب، با دیدن و آمیزش با سایر بیماران که همدرد او هستند، و با شرکت در کارهای گروهی و تفریحی، از کیفیت زندگی بهتری برخوردار خواهد شد.
- اگر باور دارید که در مراحل میانی یا پایانی بیماری، نگهداری از بیمارتان در منزل امکان ندارد، بررسی و تصمیمگیری انتقال به خانهی سالمندان را به تاخیر نیندازید. عزیز شما، در دورانی که توان فیزیکی و ذهنی بیشتری دارد، توجیه شدنش با محیط جدید و استفاده وی از امکانات و برنامههای گروهی و تفریحی خانه سالمندان بسیار آسانتر است.
مطالب این مقاله جایگزین مشاوره شخصی و خصوصی خواننده با اشخاص ذیصلاح و متخصص در رشته حرفهای ایشان از جمله پزشکان، روانشناسان، حقوقدانان، و سایر حرف مربوطه نیست. توصیه میشود همواره، برای هر مورد بخصوص که با آن روبرو هستید، با متخصص مربوطه مشورت نمایید.
مراجع و منابع
- يكتاطلب شهرزاد, ك.م., شريف فرخنده, فلاحي خشكناب مسعود, پترام فر پيمان, مراقبت از بيماران مبتلا به آلزايمر در خانه سالمندان: تحليل محتواي کيفي. تحقيقات كيفي در علوم سلامت, 1391. دوره 1( شماره 3): p. از صفحه 240 تا صفحه 253
- Alzheimer’s Association; (n.d.), Early stage caregiving, retrieved January 2015, from https://www.alz.org/care/alzheimers-early-mild-stage-caregiving.asp
- Alzheimer’s Association; (n.d.), Mid stage caregiving, retrieved January 2015, from https://www.alz.org/care/alzheimers-mid-moderate-stage-caregiving.asp
- Alzheimer’s Association; (n.d.), Late stage caregiving, retrieved January 2015, from https://www.alz.org/care/alzheimers-late-end-stage-caregiving.asp
- Alzheimer’s Association; (n.d.), In home care, retrieved January 2015, from https://www.alz.org/care/alzheimers-dementia-in-home-health.asp
- Alzheimer’s Association; (n.d.), Nursing home selection checklist, retrieved January 2005, from http://www.alz.org/care/alzheimers-dementia-residential-facilities.asp
- Alzheimer’s Association; (n.d.), Nursing home decision making process, retrieved February 2015, from https://www.alz.org/library/downloads/search_nursinghomedecisions.pdf