نویسنده: مهندس مهدی صمدانی
به روز رسانی: تیر ۱۴۰۰
در این مقاله میخوانیم:
- دگرگونی نیازهای مراقبتی بیمار
- کمک گرفتن از فامیل و دوستان
- مراکز نگهداری روزانه سالمند
- شرکتهای خدماتی
- استخدام مستقیم نیروی کمکی
- خدمات پرستاری در منزل
- اگر نگهداری بیمار در منزل ممکن نباشد
.
دگرگونی نیازهای مراقبتی بیمار
نگهداری بیمار مبتلا به بیماری آلزایمر(۱) وسایر انواع بیماریهای دمانس در منزل به وی امکان میدهد که در محیطی آشنا دوران بیماری را سپری کند. محیط آشنای منزل، به ارتقای کیفیت زندگی بیمار کمک میکند درحالیکه زندگی در محیط ناآشنای خانهی سالمندان، حداقل در ابتدای بیماری، برای بیمار و خانواده وی همراه با اضطراب و نگرانی خواهد بود.
- نیازهای مراقبتی بیمار در طول روند بیماری تغییر میکند. در ابتدا این نیازها بیشتر به صورت همیاری و همنشینی است. بیمار ممکن است در مورد قرار ملاقات ها، نام اشخاص، به خاطر آوردن مکانهای آشنا، مدیریت امور مالی، مصرف بهموقع و درست دارو و امثال آن به یادآوری شما نیاز داشته باشد.
- در مرحله پایانی و در پارهای اوقات مرحله میانی، نیاز به مراقبت از بیمار بسیار پیچیده و تخصصی میشود. مشکلات بلع، مشکلات تحرک و عدم تعادل، عفونتهای مکرر مجاری ادرار و ریه، و زخم بستر، نیازهای مراقبتی را دگرگون میکند و شما به مهارتهای جدید مانند تزریقات، پانسمان، فیزیوتراپی و امثال آن نیاز پیدا میکنید.
- با پیشروی بیماری، مراقبت از بیمار توسط یک نفر غیر ممکن میشود و یاور اصلی به پشتیبانی و کمک نیاز پیدا میکند، به ویژه اگر وی وظایف شغلی و خانوادگی دیگری نیز بر عهده داشته باشد. راههای متداول دریافت کمک به شرح زیراست:
.
کمک گرفتن از فامیل و دوستان
هنگامی که وظایف مراقبتی بیمار از توان یاور اصلی تجاوز کند، بایستی به فکر نیروی کمکی بود. بهتر است قبلاً در این باره مشاوره و همفکریهای لازم را انجام دهید که راهحل قابلقبولی برای تمامی صاحب نظران خانواده انتخاب کرده باشید. در مراحل اولیه و میانی بیماری، کمک دوستان و سایر افراد فامیل میتواند راهگشا باشد. آنها میتوانند در خرید مایحتاج منزل، همنشینی با بیمار زمانی که یاوراصلی باید به کار دیگری بپردازد، انجام کارهای کوچک منزل مانند پخت و پز، نظافت و غیره کمک کنند. مقاله چگونه از دیگران کمک بگیریم را مطالعه کنید.
.
مراکز نگهداری روزانه سالمند
گزینه دیگر استفاده از مراکز نگهداری سالمند در طول روز است. این مهدهای بزرگسالان، معمولاً برنامههای منظم و پیشبینی شده گروهی و تفریحی، در جنب مراقبتهای شخصی، تغذیه مناسب، و خوراندن دارو برای بیماران دارند. انتقال بیمار به این گونه مراکز در بعضی روزهای هفته، در دوران اول و در پارهای موارد در دوران میانی بیماری، به مراقبتکننده اصلی فرصت میدهد به کارهای شخصی خود برسد یا کمی استراحت کند.
- عموماً خانوادهها و خود بیمار به آسانی استفاده از این مراکز را قبول نمیکنند درحالیکه معمولاً این مراکز برای روحیه بیمار سازنده است و فرصت استراحت و پرداختن به کارهای شخصی را به یاور اصلی بیمار میدهند.
- مقاومت بیمار را می توانید با بیان اینکه بیمار برای کمک به سایر افراد مسن و بیمار به آن مرکز میرود و حضور وی با تجربیات گذشتهاش در بهبود حال بیماران مؤثر است، برطرف کنید. تجربه نشان داده است که این مقاومت معمولاً با یکی دو بار مراجعه به این گونه مهد بزرگسالان کاملاً تغییر میکند و بیمار رغبت فراوانی برای عزیمت به مهد از خود نشان میدهد.
- بررسیهای لازم در مورد اینگونه مراکز، نوع برنامههای گروهی آنها، کیفیت خدمات، نوع تغذیه، و رضایت سایر خانوادههایی که بیمار خود را به این مهد بردهاند ضروری است. لازم است که گاهوبیگاه مراقبتکننده اصلی به مهد بزرگسال سر بزند و از نزدیک در جریان کیفیت کار و برنامهها قرار بگیرد.
.
شرکتهای خدماتی
راه دیگر برآوردن نیاز به نیروی اضافی مراقبت، استفاده از شرکتهای خدماتی است. این شرکتها برای این منظور قراردادهای مدونی دارند و با دریافت کمیسیون ماهیانه، نیروی کاری لازم را به شما عرضه میکنند. توصیه میکنیم که قرارداد با این گونه شرکتها، توسط وکیل خانوادگی شما بررسی شود تا نقطه نظرات شما و نیازهای کاری و حقوقی شما در آن گنجانده شود.
- یکی از مزیتهای استفاده از شرکتهای خدماتی این است که معرفی کردن نیروی کار مناسب بر عهدهی آنهاست و این شرکتها صلاحیت فرد مورد نظر را تضمین میکنند. اگر نیروی کار شما به مشکلی برخورد کند و نتواند به کار ادامه دهد، شرکت خدماتی نیروی جایگزین به منزل شما اعزام میکند.
- متأسفانه این گونه تغییرات نیروی کمکی برای بیمار خوشایند نیست و وی ممکن است از همکاری با نیروی جدید سر باز زند، او را از منزل بیرون کند، یا پرخاشگری و خشونت نماید. همچنین آموزش نیروی جدید و آشنایی با محیط خانواده بیمار، برنامهی روزانه، و سایر امور مراقبت بر عهدهی شما خواهد بود که هم زمانبر است و هم ممکن است به اضطراب بیمار اضافه کند.
.
استخدام مستقیم نیروی کمکی
راه دیگر برآوردن نیازهای روزافزون مراقبتی، استخدام نیروی کار مورد نظر توسط خود شماست. این کار بسیار زمانبر است و احتیاج به حوصلهی فراوان دارد.
- شما میتوانید آگهی استخدام را در مغازههای پررفتوآمد محل اقامت بیمار از جمله فروشگاههای لبنیاتی، میوه، و مرغ و ماهی نصب کنید. (شکل شماره ۱). پایین آگهی را تا بزنید، برش دهید و شماره تلفن تماس را درج کنید که متقاضیان بتوانند یکی از شماره تلفنها را پاره کنند و در فرصت مناسب با شما تماس بگیرند.
.
شکل شماره ۱
.
- در صورتی که راهکار فوق به نتیجهی مطلوب نرسید، در روزنامههای محلی آگهی چاپ کنید. محدوده آدرس محل زندگی خود را در آگهی درج کنید تا شاید افراد متقاضی محلی، که رفت و آمدشان به محل سکونت بیمار نزدیک است، تماس بگیرند. تجربه ثابت کرده است افرادی که از راه دور میآیند ممکن است در شروع کار با علاقه زحمت دوری راه را تحمل کنند ولی خستگی و هزینه رفت و آمد در نهایت آنها را دلسرد میکند.
- افراد علاقهمند با شما تماس میگیرند. بهتر است یک نفر تمام تلفنها را پاسخ دهد که برخورد با متقاضیان یک دست و یک نواخت باشد. قبلاً نسبت به ساعات کار، خدمات مورد نیاز، سطح تحصیلات، تجربه فرد مورد نیاز و کارمزد مربوطه تصمیمگیری کنید.
- افرادی را که در این غربالگری اولیه تلفنی مناسب تشخیص دادید برای مصاحبه به منزل بیمار دعوت کنید. در این مرحله، محیط کار، نوع خدمات مورد نیاز، شیفت کاری، روزهای کار و غیره با دقت و روشنی بیشتری مورد بحث قرار میگیرد. اطلاعات کسب شده در طول مصاحبه را با درج نام متقاضی، شماره تماس، تاریخ مصاحبه، محل اقامت، وضعیت تاهل و تعداد افراد خانواده، و غیره را در دفتر جداگانهای یادداشت کنید. با توجه به وجود داوطلبان مختلف، بدون این یادداشتها شما سردرگم خواهید شد.
- از متقاضی حتماً در خصوص تجربههای قبلی وی سؤال کنید. تلفن افرادی را که متقاضی با آنها کار کرده است از او بگیرید و از آنها در مورد خصوصیت کاری و اخلاقی متقاضی تحقیق کنید.
- برای نیروی جدید حتماً شرح وظایف بنویسید و نحوه برخورد با بیمار و ساعات شروع به کار و خاتمهی کار و غیره را به روشنی و مکتوب در اختیار وی بگذارید. این شرح وظایف بایستی پویا باشد و بر حسب نیاز تغییر کند.
- دوران آموزش نیروی جدید متناسب با پیچیدگی کار متغیر خواهد بود. قبل از آنکه برای اولین بار نیروی کمکی را با بیمار تنها بگذارید، بایستی اطمینان حاصل کنید که وی دقیقاً وظایف خودش را میداند و به درستی به آنها عمل میکند.
- لوازم گران قیمت منزل و پول نقد را در جای قفلدار نگهداری کنید. با این کار آسایش فکری بیشتری را برای خود مهیا میکنید.
- از دوربین مداربسته در محیط کاری و رفت و آمد مراقبتکننده و بیمار استفاده کنید. هم نیروی کاری جدید میداند که بر کارش نظارت دارید و هم شما میتوانید با مراجعه به ویدیوی ضبط شده، از نحوهی برخورد وی با بیمار آگاه باشید. متاسفانه موارد سوءاستفاده از بیمار فراوان است و بیمار مبتلا به بیماری آلزایمر وسایر انواع دمانس ممکن است نتواند این موارد را بازگو نماید.
- به کمک مشاور حقوقی خودتان قراردادی که نحوه تعامل شما با نیروی جدید را روشن میکند از جمله شرایط کاری، حق و حقوق وی، غیبت موجه و غیر موجه، مسئولیتهای حقوقی او، وجود دوربین مداربسته و غیره را تنظیم کنید.
.
خدمات پرستاری در منزل
با تخصصی شدن کار مراقبت و نیاز به نیروی مجرب در امور پرستاری از جمله تزریقات، مداوای زخم بستر و غیره میتوانید از شرکتهای خدمات پرستاری در منزل کمک بگیرید. این شرکتها میتوانند هم خدمات دورهای و ساعتی و هم خدمات مستمر و حتی ۲۴ ساعته به شما ارایه کنند.
.
اگر نگهداری بیمار در منزل ممکن نباشد
اگر نگهداری از بیمار در منزل امکان نداشته باشد راه چاره خانهی سالمندان است. لازم است که در مورد کیفیت خدمات، هزینهها، دوری راه و غیره بررسیهای لازم را انجام دهید. مقاله برنامه ریزی مراقبت، خانه سالمندان را مطالعه فرمایید.
مطالب این مقاله جایگزین مشاوره شخصی و خصوصی خواننده با اشخاص ذیصلاح و متخصص در رشته حرفه ای ایشان از جمله پزشکان، روانشناسان، حقوقدانان، و سایر حرف مربوطه نیست. توصیه میشود همواره، برای هر مورد بخصوص که با ان روبرو هستید، با متخصص مربوطه مشورت نمایید.
پا نوشت
- «آلزایمر» شکل نوشتن رایج این بیماری در زبان فارسی است. تلفظ درست نام این بیماری آلزهایمر است که مترادف نام پزشک آلمانی تبار کاشف این بیماری به نام Alois Alzheimer در سال ۱۹۰۱ میلادی می باشد. در بعض نوشته ها، شما با شکل نوشتاری آلزهایمر برخورد میکنید.
منابع و مراجع
- Morowatisharifabad, M.A., et al., Domestic elder abuse in Yazd, Iran: a cross-sectional study. Health Promot Perspect, 2016. 6(2): p. 104-10.
- helpguide.org; (n.d.), Support for Alzheimers and dementia caregivers, retrieved April 2016, from