 |
|
|
نویسنده: مهندس مهدی صمدانی
به‌روز رسانی: خرداد ۱۳۹۹
در این مقاله می‌خوانیم:
- نگهداری بیماران فرسایش مغز در منزل
- به تغییراتی که در بیمار در حال شکل گیری است توجه کنید
- خطر زمین خوردن
- اقدامات ایمنی دستشویی
- مسواک زدن
- اقدامات ایمنی توالت
- نظافت شخصی
- ایمنی توالت فرنگی
- سایر تمهیدات ایمنی توالت
- نیاز به صندلی چرخ‌دار (ویلچر)
احمد طبق عادت، به محض ورود به منزل، سراغ پدر بزرگ رفت. وی در اطاق خودش نبود. سراسیمه به آشپزخانه سرزد و آنجا هم اثری از وی نیافت. در‌حالی‌که از شدت نگرانی می‌لرزید، صدای گریه پدر بزرگ را از داخل توالت شنید. وی کلون در را بسته بود و نمی‌دانست چگونه آنرا باز کند. احمد مجبور شد شیشه درب توالت را بشکند تا به کلون دسترسی پیدا کند.
.
نگهداری بیماران دمانس در منزل
بیماران مبتلا به دمانس، مادامی که نیازهای ایمنی آنان مورد توجه قرار گیرد و تأمین شود، می‌توانند در منزل خود زندگی کنند. با پیشروی بیماری، توانایی‌ها و نیازهای بیمار نیز تغییر می‌کند. با خلاقیت و برنامه‌ریزی، منزل بیمار را برای مقابله با این تغییرات از پیش آماده کنید.
.
به تغییراتی که در بیمار در حال شکل گیری است توجه کنید
بیماری دمانس تغییرات مختلفی در مغز، حواس پنجگانه، و فیزیک بدن بیمار ایجاد می‌کند که بر ایمنی وی اثر می گذارند. شرح کلی این تغییرات را در مقاله ایمنی منزل ۱– کلیات مطالعه کنید.
.
خطر زمین خوردن
دستشویی و توالت از مکان‌های مورد استفاده روزانه بیمار به شمار می‌آیند. در اکثر منازل، مخصوصاً آپارتمان‌ها، مساحت این مکان‌ها بسیار کم است به‌طوری‌که در اکثر موارد، حضور هم‌زمان مراقبت‌کننده و بیمار، در آنها آسان نیست و امکان مانور به‌شدت محدود است. به‌علاوه، دیوار و کف آنها از مواد سخت مانند سرامیک یا موزاییک پوشیده شده است. خطر افتادن و صدمه خوردن در چنین محیطی به مراتب از سایر مکان‌های منزل بیشتر است و نیاز به دقت عمل و باریک‌بینی بیشتری دارد.
اقدامات ایمنی دستشویی
در ابتدای بیماری، نظافت شخصی بیمار از جمله شستن دست و صورت و مسواک کردن توسط خود وی انجام میشود. مراقبت‌کننده باید کوشش کند که استقلال بیمار برای مدت هر چه طولانی‌تری ادامه داشته باشد. ولی لازم است که وی، با نظارت هوشمندانه، از درست انجام شدن این‌گونه نظافت شخصی اطمینان حاصل کند.
- با پیشروی بیماری، بیمار در برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری در مورد تقدم و تأخر کارها دچار مشکل میشود.
مثال: مسواک زدن
خلاصه قدم‌های مورد نیاز برای انجام کار مسواک کردن را، که امری عادی و از آموخته‌های دوران کودکی است، توجه کنید: برداشتن مسواک، برداشتن تیوب خمیردندان، باز کردن درب آن، فشاردادن تیوب با ملایمت و قراردادن مقدار کافی خمیردندان روی مسواک، بستن درب تیوب و گذاشتن آن در جای خود، مسواک زدن صحیح و کنترل کردن کف تولید شده در دهان، جلوگیری از ریختن کف خمیردندان به روی لباس و خارج از دستشویی، شستن دهان و مسواک و قرار دادن آن در جای خود، و نهایتاً خشک کردن دست و صورت با حوله را، همه ما بدون فکر کردن انجام می‌دهیم. ولی با پیشروی بیماری، انجام این کار ساده از توان بیمار خارج میشود.
با از دست رفتن این توانایی‌ها، بیمار در انجام کار به‌ترتیب لازم، دچار اشکال میشود. وی ممکن است فی‌البداهه روش جدیدی را از خود ابداع کند یا از انجام کار نظافت شخصی خود سر باز زند. به کرات دیده شده است که بیمار از خمیرریش یا هر چیز دیگری که در دسترس باشد بجای خمیردندان استفاده کرده است. به توصیه‌های تکمیلی زیر توجه کنید:
- دستشویی را به آینه مجهز کنید. آینه را در ارتفاع مناسب برای استفاده بیمار و پیرایش وی نصب کنید. دقت داشته باشید که آینه ممکن است در بیمار تولید شک، سردرگمی، و اضطراب کند. در صورت نیاز، آینه را با پارچه بپوشانید.
- اطمینان حاصل کنید که بیمار نمی‌تواند درب دستشویی را از داخل قفل کرده و خود را زندانی کند.
اقدامات ایمنی توالت
در ابتدای بیماری، نظافت شخصی بیمار از جمله شستشوی پس از اجابت مزاج، توسط خود وی انجام میشود. مراقبت‌کننده بایدکوشش کند که استقلال بیمار برای مدت هر چه طولانی‌تری ادامه داشته باشد. ولی لازم است که وی، با نظارت هوشمندانه، از درست انجام شدن این کار اطمینان حاصل کند.
.
نظافت شخصی
- با پیشروی بیماری، بیمار در برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری در مورد تقدم و تأخر کارها و انجام صحیح آنها دچار مشکل میشود. وی از نحوه شستشو و تمیز کردن خود درمانده میشود و امکان دارد دست‌ها و لباس و محیط اطراف را آلوده کرده و در نتیجه به عفونت، از جمله عفونت مجاری ادرار، دچار شود.
- بعضی بیماران مبتلا به بی‌اختیاری دفع، ممکن است با دست کردن در شلوار خود، دست‌ها، لباس و محیط اطراف را آلوده کنند که علاوه بر مشکل آلودگی، خطر عفونت‌های مختلف را نیز به دنبال می‌آورد. برای جلوگیری از این مشکل می‌توانید لباسهای سر هم، شبیه لباس کار کارگران، به بیمار بپوشانید.
- هنگام نظافت، بیمار ممکن است دست مراقبت‌کننده را بگیرد و در کار نظافت اختلال ایجاد کند. برای جلوگیری از این مشکل و آزادی عمل مراقبن‌کننده، یک حوله کوچک یا یک توپ کوچک نرم یا وسیله‌ای شبیه آن را در هر یک از دستان بیمار بگذارید.
.
ایمنی توالت فرنگی
- با پیشروی بیماری و بروز سایر مشکلات بیمار، از جمله درد مفاصل، بیمار نیاز به استفاده از توالت فرنگی خواهد داشت.
- در صورت امکان، منزل خود را به توالت فرنگی ثابت برای استفاده بیمار مجهز کنید. این نوع توالت‌ها به علت استقرار محکم در محل، امکان سُر خوردن و جابه‌جا شدن ندارند و خطر سقوط بیمار را کم می‌کنند.
- به منظور تسهیل نشست و برخاست بیمار، ارتفاع توالت فرنگی باید بیشتر از توالت‌های متداول باشد. (شکل شماره ۱)
.
_________________________________شکل شماره 1
- رنگ صندلی توالت را در صورت امکان، از نوعی انتخاب کنید که از رنگ دیوار و زمین توالت متمایز باشد. با بهتر دیدن توالت، بیمار با اطمینان خاطر بیشتری به نشستن روی آن تمایل نشان می‌دهد. می‌توانید با استفاده از نوار شبرنگ، نشیمنگاه توا لت را از بقیه محیط متمایز کنید.
- توالت بایستی از نوع مبله و دارای پشتی و دسته باشد. (شکل شماره ۲) در غیر این صورت امکان سقوط بیمار و خطرات ناشی از آن تقریباً حتمی است. برای راحتی بیشتر بیمار می‌توانید یک پشتی کوچک یا بالش پشت او بگذارید.
.
پپ …………………………………………………………..
««شکل شماره ۲
- برای توالت‌های ثابت و تعبیه شده می‌توانید دسته‌های مبله آن را مطابق شکل زیر به آهنگری همسایه سفارش دهید. (شکل شماره ۳)
.
شکل شماره ۳
- به‌دلایل فراوان، از جمله خطرات راه رفتن بیمار در ساعات شب، شما ممکن است تصمیم به نصب توالت سیار در اتاق خواب بیمار بگیرید. توجه داشته باشید که توالت سیار باید از نوع مبله باشد که خطر افتادن بیمار را به حد‌اقل برساند.
.
سایر تمهیدات ایمنی توالت
- روی دیوارهای مجاور توالت، دستگیره‌هایی نصب کنید که بیمار بتواند برای ایجاد تعادل بیشتر در زمان نشست و برخاست، از آنها استفاده کند. (شکل شماره ۴)
.
شکل شماره ۴
_________________________________________
- با پیشروی بیماری و کم شدن تعادل بیمار، وی می‌تواند با استفاده از این دستگیره‌ها بایستد تا مراقبت‌کننده فرصت داشته باشد شلوار او را بالا یا پایین بکشد و لباس وی را مرتب نماید.
- توالت را به روشنایی کافی مجهز کنید. کلید قطع و وصل هواکش را از کلید روشنایی توالت جدا کنید. سر و صدای هواکش ممکن است برای بیمار اضطراب آور یا توهم برانگیز باشد.
- لوازم نظافت و بهداشت بیمار را در دسترس داشته باشید که در صورت نیاز، به سهولت مورد استفاده قرار گیرد. برای شرح بیشتر به مقاله بی‌اختیاری ۲ – مراقبت و سازشگری مراجعه کنید.
- اطمینان حاصل کنید که بیمار نمی‌تواند درب توالت را از داخل قفل کرده و خود را زندانی کند.
.
نیاز به صندلی جرخ‌دار (ویلچر)
- دقت کنید که با پیشروی بیماری و بزرگتر شدن مشکلات تحرک بیمار، ورود و خروج و دسترسی او به توالت مشکل‌تر خواهد شد. بالا رفتن از پله توالت و عبور از برجستگی چهارچوب توالت، سد راه خواهند بود. برای این مشکل، از قبل چاره‌جویی و برنامه‌ریزی کنید. مقاله ایمن سازی منزل – پلکان را مطالعه کنید.
- عرض در ورودی دستشویی و توالت معمولاً از سایر درها کمتر است. با پیشروی بیماری و نیاز بیمار به ویلچر، عرض در ورودی دستشویی و توالت می‌تواند سد راه بزرگتری باشد. با هوشیاری و دقت می توانید راه‌حل مناسبی منطبق با محیط زندگی خود بیابید.
- مطالب این مقاله جایگزین مشاوره شخصی و خصوصی خواننده با اشخاص ذی‌صلاح و متخصص در رشته‌های حرفه‌ای آنها از جمله پزشکان، روان‌شناسان، حقوق‌دانان، و سایر حرف مربوطه نیست. توصیه میشود همواره، برای هر مورد بخصوص که با آن روبرو هستید، با متخصص مربوطه مشورت نمایید.
مراجع و منابع
- Alzheimersweekly.com; (2014/02/14), Ways to prevent falling at home, retrieved Dec 2014 from http://www.alzheimersweekly.com/2014/02/14-ways-to-prevent-falling-at-home.html